Συγγραφέας, ετών 81
Συνέντευξη στον Σάββα Σπανούδη, 10/1/2020, Χίος, KROMA ©
Γεννημένη στον Βροντάδο Χίου το 1939, η Αργυρώ (Ριρώ) Ζαννίκου – Ψώρα άρχισε από παιδική ηλικία να γράφει και να δημοσιεύει ποιήματα και κείμενα, και παράλληλα να γεμίζει το ημερολόγιό της με εικόνες, ιστορίες και συναισθήματα.
Μετά από μια γεμάτη ζωή, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας δίπλα στον αγαπημένο της σύζυγο, και έπειτα από πολλά χρόνια διαμονής στην Αμερική, διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας στο νησί, πλούσια χριστιανική – κοινωνική δράση και έκδοση ποιητικών συλλογών, η κυρία Ζαννίκου – Ψώρα μπήκε το 2018 στη ζωή μας με το πρώτο της βιβλίο, το «Ευχαριστώ».
Το αφιερωμένο στο έργο και τη ζωή της κατηχήτριάς της βιβλίο ακολουθήθηκε πριν από λίγους μήνες, εν έτει 2019, από «Τα Εύθυμα της Βεγγέρας», τις σατυρικές αυτές ιστορίες από τις «βεγγέρες» στη Χίο του περασμένου αιώνα, τις απογευματινές δηλαδή συγκεντρώσεις των χωρικών στα σπίτια, τις αυλές και τις πλατείες.
Εχοντας ολοκληρώσει με θέρμη την ανάγνωση των «Ευθύμων», επικοινωνήσαμε με την κυρία Ριρώ, 81 ετών σήμερα, η οποία μας άνοιξε με ευχαρίστηση την πόρτα του σπιτιού της, όπου -συνοδεία χειροποίητης οικογενειακής «πάστας φλώρας»- μιλήσαμε για βιβλία, για τη Χίο και για τους ανθρώπους.
Αργυρώ Γιαννίκου – Ψώρα // συνέντευξη
Το δεύτερο και πιο πρόσφατο βιβλίο σας, Τα Εύθυμα της Βεγγέρας, βασίζεται (όπως και το πρώτο) σε υπαρκτά πρόσωπα. Το διάβασαν κάποιοι από αυτούς ή συγγενικά τους πρόσωπα; Τι σας είπαν;
Πράγματι, κάποιοι από τους συγγενείς εκείνων που αναφέρονται στο βιβλίο το διάβασαν. Τους άρεσε πολύ και έλαβα αρκετά τηλεφωνήματα για να με συγχαρούν. Πολλοί από τους γεροντότερους θυμούνταν και αυτοί τους «ανθρώπους» του βιβλίου. Κάποιοι με ρώτησαν πώς μπόρεσα και κράτησα στο μυαλό μου τόσες λεπτομέρειες. Τους είπα ότι ήταν γραμμένα από τα εφηβικά μου χρόνια.
Ποιο ήταν το συναίσθημα όταν εκδόθηκε το πρώτο σας βιβλίο, «Ευχαριστώ», το 2016;
Οπως αναφέρω και στο βιβλίο, ήταν μια παλιά οφειλή και χρέος μου, που έπρεπε να εξοφλήσω από τα 20 μου χρόνια στην αείμνηστη κατηχήτριά μου. Ετσι νομίζω ότι ικανοποίησα την ανάγκη που ένιωθα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη και την αγάπη μου στην ευεργέτιδά μου.
Ενας άλλος λόγος, ήταν αυτό που αισθάνθηκα παρακολουθώντας για αρκετά χρόνια τον τρόπο ζωής και διασκέδασης των σημερινών παιδιών και εφήβων. Κατά τη γνώμη μου δεν πρόκειται ποτέ να αισθανθούν τις χαρές που ένιωσα εγώ σαν παιδί και σαν έφηβη. Κατά κάποιον τρόπο πιστεύω ότι μπορώ να τους βοηθήσω, αν κάποιοι το διαβάσουν, να γνωρίσουν και έναν άλλον τρόπο χαράς και ευτυχίας, και μάλιστα ανέξοδο, σπουδάζοντας μέσα στο σχολείο του Χριστού και συγχρόνως ζώντας τις πραγματικές χαρές και αξίες της ζωής μέσα στην Εκκλησία.
Ποιο είναι το επόμενο πράγμα για το οποίο θέλετε να γράψετε;
Είναι διακαής πόθος μου να εκδώσω μερικές από τις ευεργεσίες του Πανδότη Θεού μας που έζησα, γεγονότα απίστευτα που μου συνέβησαν στις πιο κρίσιμες περιόδους της ζωής μου, αποτέλεσμα θερμής προσευχής.
Τι σας ευχαριστεί περισσότερο στη Χίο;
Η Χίος είναι η πατρίδα μου και δεν θα την άλλαζα για όλο το χρυσάφι του κόσμου. Ηδη της έχω αφιερώσει κάποια από τα ποιήματά μου, αλλά εκείνο που με συγκλονίζει είναι η μαγευτική χρυσορόδινη ανατολή του ηλίου την άνοιξη και κάποια παραμυθένια ηλιοβασιλέματά της τον Απρίλη.
Τι σας δυσαρεστεί περισσότερο στη Χίο;
Η αρχομανία πολλών ανθρώπων και η αυτοπροβολή που επιδιώκουν με θεμιτό ή αθέμιτο τρόπο, υποτιμώντας τη νοημοσύνη άλλων.
Τι λείπει από το νησί;
Ενας σωστός και δυναμικός πολιτικός που να ενεργεί με γνώμονα τη δικαιοσύνη, την αγάπη και την ευημερία του νησιού, χωρίς να βάζει πάνω από όλους και όλα το προσωπικό του όφελος, είτε αυτό είναι υλικό είτε κοινωνικό.
Τι σας λείπει από την Αμερική;
Η ισότητα και ο τρόπος που εφαρμόζει τους νόμους προς όφελος των πολιτών της, με γνώμονα πάντα τη δικαιοσύνη και την αμεροληψία.
Ποια είναι η μεγαλύτερή σας απόλαυση μέσα στην ημέρα;
Να μπορώ να δίνω χαρά σε κάθε άνθρωπο που θα χτυπήσει την πόρτα μου, είτε είναι γνωστός είτε άγνωστος, φτωχός ή πλούσιος, καλός ή κακός, ευεργέτης μου ή εχθρός μου, γιατί αγαπώ όλους τους ανθρώπους από μικρό παιδί. Αυτό διδάχτηκα από τους ευσεβείς και ευσυνείδητους χριστιανούς γονείς μου, και από τους πνευματικούς μου και τους κατηχητές μου.
Υπεροψία μεν, ομοψυχία δε
Τι πολύτιμο ξεχνάει εύκολα ο κόσμος;
Την καλοσύνη και την ευεργεσία.
Ποιο είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ενός Χιώτη;
Η φιλοξενία. Σε γενικές γραμμές οι περισσότεροι Χιώτες είναι πολύ φιλόξενοι.
Ποιο είναι το χειρότερο χαρακτηριστικό ενός Ελληνα;
Η υπεροψία και η αυτοπροβολή. Αυτή τη γνώμη θυμάμαι είχα σχηματίσει από τα παιδικά μου χρόνια και δεν διαψεύστηκα μέχρι σήμερα. Αυτό μου το επιβεβαιώνει και το ημερολόγιό μου όταν το ανασκαλεύω κατά καιρούς.
Ποιο είναι το καλύτερο χαρακτηριστικό ενός Ελληνα;
Η ομοψυχία και η γενναιότητα στις δύσκολες στιγμές, πράγμα που μας επιβεβαιώνει και η ιστορία της ψυχής μας.
Πείτε μας ένα βιβλίο που μας προτείνετε να διαβάσουμε.
Για μας τους Χριστιανούς, την Αγία Γραφή, το πιο πολυδιαβασμένο βιβλίο του κόσμου, διότι η ανάγνωσή του αναγεννά, μεταμορφώνει, παρηγορεί και σώζει, όπως έχουν γράψει πολλοί άνθρωποι, άσχετα με το τι πιστεύουν.
Ενα βιβλίο που διάβασα πριν από λίγα χρόνια και με συγκλόνισε πραγματικά είναι το «Απόδειξη Παραδείσου» (Proof of Heaven), του διάσημου Αμερικανού νευροχειρούργου Εμπεν Αλεξάντερ, καθηγητή στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, και παράλληλα γιατρού στο νοσοκομείο του Χάρβαρντ. Το συστήνω ανεπιφύλακτα για πολλούς λόγους.
Η Χίος με μία λέξη.
Για μένα προσωπικά, «παράδεισος». Δοξολογώ και ευχαριστώ τον Αγιο Θεό μας που ευδόκησε αυτή η γωνιά της Γης να βρεθεί κάτω από τα πόδια μου την ώρα που γεννιόμουν. Αλλωστε, τι έφτιαξε ο Θεός που να μην είναι όμορφο.
Το KROMA είναι ένα ψηφιακό περιοδικό τέχνης που μπορεί να διαβάσει κάποιος στο κινητό του. Πώς σας φαίνεται αυτή η εξέλιξη; Θεωρείτε ότι θα έχει θετική επίδραση στην επαφή του κόσμου με την τέχνη;
Δεν το έχω υπ’ όψιν μου καθόλου. Πιστεύω όμως ότι εφόσον έχει σαν αφετηρία του την τέχνη, αν μη τι άλλο θα έχει ενδιαφέρον να το διαβάζει κανείς και να επιλέγει ό,τι κατά τη γνώμη του θεωρεί ότι πλουτίζει τις γνώσεις του, τον ευχαριστεί ή τον ικανοποιεί σαν ανάγνωσμα (και πιστεύω ότι κάθε νοήμων άνθρωπος θα το επιχειρήσει).